Besin alerjisi ve besin intoleransı genellikle aynı anlamdaymış gibi kullanılsa da ve bazı semptomları örtüşse de birbirinden çok farklı iki terimdir.
Besin alerjisi, vücuttaki çok sayıda organı etkileyen bir bağışıklık sistemi reaksiyonuna neden olur. Bir dizi semptomlara neden olabilir. Hatta bazı durumlarda, alerjik bir gıda reaksiyonu ciddi veya ölümcül olabilir. Yiyecek alerjiniz varsa, geçmiş reaksiyonlarınız hafif olsa bile, hayatı tehdit edici bir alerjik reaksiyon (anafilaksi) riski altında olabilirsiniz.
Meydana gelen bağışıklık reaksiyonu çeşidine bağlı olarak, gıda alerjileri IgE aracılı veya IgE aracılı olmayan olarak sınıflandırılır; veya her ikisinin karışımı olabilir.
- IgE aracılı tipte semptomlar genellikle 2 saat içinde ortaya çıkar.
- IgE aracılı olmayan tipte ise genellikle 2 saat ila 3 gün içinde, yani IgE aracılı reaksiyonlardan daha yavaş ortaya çıktığı düşünülmektedir.
Yaygın gıda alerjileri:
Yer fıstığı, badem, ceviz, kaju, antep fıstığı,
İnek sütü,
Soya,
Balık,
Kabuklu deniz ürünleri ve
Buğday olabilir.
Besin intoleransı ise genellikle daha az ciddi semptomlara sahiptir ve sıklıkla sindirim problemleriyle sınırlıdır. Gıda intoleransınız varsa, rahatsız edici yiyeceklerin küçük miktarlarını sorun olmadan yiyebilirsiniz. Ayrıca küçük değişiklikler ile bir reaksiyonu önleyebilirsiniz. Örneğin, laktoz intoleransınız varsa, sindirime yardımcı olmak için laktoz içermeyen süt ürünleri tüketebilirsiniz.
Besin intoleranslarının teşhisi alerjiye kıyasla daha zordur ve laktoz intoleransı dışında güvenilir testler mevcut değildir. Diğer gıda intoleranslarını teşhis etmenin tek yolu, şüpheli tetikleyici gıdayı kısa bir süre için (genellikle 2-6 hafta) beslenmeden çıkarmak ve ardından şüpheli tetikleyicileri adım adım yeniden tüketmek ve her aşamada semptomlardaki değişiklikleri izlemektir.
Gıda intoleransının nedenleri şunlar olabilir:
Bir yiyeceği tam olarak sindirmek için gereken enzimin olmaması. Laktoz intoleransı yaygın bir örnektir.
Huzursuz bağırsak sendromu. Bu kronik durum kramp, kabızlık ve ishale neden olabilir.
Gıda katkı maddelerine duyarlılık. Örneğin, kurutulmuş meyveleri korumak için kullanılan sülfitler astım ataklarını tetikleyebilir.
Çölyak olmayan glüten duyarlılığı.
Histamin intoleransı.
FODMAP’lere duyarlılık.
Comments